Người mình khi nói đến heo là liên tưởng ngay đến con vật phàm ăn và ăn quá nhiều. Vì vậy, trong dân gian mới có câu thành ngữ “Ăn như heo”, ám chỉ những người có có nết ăn uống tục tằn, ngồi vào mâm chỉ biết cắm cúi ngồm ngoàm ăn mãi.
Cách ăn của heo không từ tốn mà táp từng miếng lớn nghe xoàm xoạp, ăn ngốn ngấu như kẻ bị kẻ khác đến tranh mất phần ăn. Do cách ăn uống sướng miệng đó làm vướng nhiều tật bệnh và thường chết vì sở thích phàm ăn đó.
Câu nói “Bệnh tòng khẩu nghiệp” nếu dành cho heo thì thật là quá đúng. Những bệnh do ăn tạp này của heo, bệnh về đường tiêu hóa, thường bị xảy ra có khi đe dọa đến tính mạng, từ heo con đến heo già nhiều năm tuổi cũng thường gặp.
Nói đúng ra, với heo nuôi, bệnh vì ăn uống xảy đến do nó, đa phần do chủ nuôi đã vô tình hay cố ý cung cấp cho chúng những thức ăn quá kém phẩm chất và mang sẵn mầm độc hại,… Để tránh việc vô tình đầu độc heo bệnh và chết một cách đáng tiếc, ta nên thường xuyên đề cao cảnh giác mỗi khi chọn lựa thức ăn nuôi heo. Thức ăn thông dụng cho heo thường là hạt bắp (ngô), cám gạo, rau bèo, thân chuối,…
Các loại bắp, đậu trước khi mua trữ phải phơi nhiều nắng thật khô rồi đổ vào lu, bảo quản kỹ ở nơi khô ráo, mát mẻ. Bắp đậu nếu không biết cách bảo quản trong vài tháng đã bị mốc, bị mọt đục rỗng hết phần ruột bên trong. Như vậy, chất bổ dưỡng để nuôi heo sẽ không còn, nhất là Vitamin A.
Gạo lứt, tấm gạo có nhiều tinh bột heo ăn rất tốt, nhưng nếu đã bị mốc, bị sâu mọt đục khoét lâu ngày thì sẽ mất hết phẩm chất, nấu lên chỉ bốc mùi hôi mốc heo cũng không chịu ăn.
Cám nhuyễn giàu chất bột đường, chứa Vitamin B1, nếu là cám còn mới sẽ còn mùi thơm. Cám nhuyễn nếu để quá 2 tháng sẽ hôi dầu, dù cho heo ăn sống hay nấu chín cũng là thức ăn độc hại cho đường tiêu hóa.
Rau cỏ nuôi heo cần phải tươi, non và được rửa kỹ với thuốc tím trước khi cho ăn. Rau cỏ tự trồng trong vườn không sợ bị ngộ độc vì thuốc bảo vệ thực vật, nhưng cũng phải rửa thật sạch trước khi cho heo ăn.
Nước uống cho heo không cần phải nấu chín, dù là nuôi heo con. Giữ vệ sinh nguồn nước uống cho heo bằng cách hằng ngày heo cần một lượng nước uống khá nhiều, từ một lít đến hơn 10 lít mỗi con, tùy heo còn nhỏ hay đã lớn. Nếu nguồn thức ăn không hợp vệ sinh dễ gây ngộ độc cho he, thì nước uống cũng vậy. Do đó nước cho heo uống hằng ngày phải là nước sạch, nước ngọt, thứ nước dùng cho người dùng như nước mưa, nước máy hoặc nước giếng. Đã thế các máng nước trong chuồng cần phải được cọ rữa kỹ hằng ngày cho sạch sẽ, đồng thời phải năng thay nước mới cho heo uống.
Nhiều người nghĩ rằng càng cho heo ăn thức ăn mặn, chúng sẽ uống nhiều nước và nhờ đó mau lớn. Ý nghĩ này hoàn toàn không đúng.
Loại bỏ thức ăn chứa mầm độc: Những thức ăn dù sống hay chín đã quá cũ, đã bốc mùi hôi mốc, thậm chí đã thiu thúi, trong đó đã chứa sẵn mầm độc hại nếu vì tiếc của nhà mà cứ cho heo ăn là vô tình đầu độc chúng. Vì vậy, những thức ăn còn thừa của ngày hôm trước, hôm sau đã bốc mùi thì ta nên dứt khoát đổ bỏ.
Nuôi heo khâu nuôi thức ăn nước uống cần phải chọn loại có phẩm tốt, mới, tươi ngon và càng chế biến sạch sẽ, hợp vệ sinh là cách giúp heo sinh trưởng tốt, mau tăng trọng, tránh được nhiều bệnh tật về đường ruột. Bên cạnh đó cần đảm bảo thức ăn đủ dinh dưỡng, để heo sinh trưởng tốt, tăng trọng nhanh. Hiện nay, việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến để tăng hiệu quả chăn nuôi đóng vai trò rất quan trọng.
Một trong những giải pháp gây chú ý trong công nghệ chăn nuôi trong thời gian gần đây là ứng dụng máy ép cám viên vào chăn nuôi.
Giúp bà con có thể tự sản xuất thức ăn chăn nuôi, giảm chi phí, tiết kiểm nguồn nhân lực và đảm bảo nguồn dinh dưỡng. Khi ép cám sẽ sinh ra nhiệt giúp tiêu diệt các vi khuẩn có hại cho heo. Cám ép xong có thể bảo quản để heo ăn dần mà không sinh ra mầm bệnh.
Đây được coi là một giải pháp đột phá vì chứng minh được hiệu quả giúp bà con nông dân đảm bảo nguồn thức ăn cho vật nuôi, giúp vật nuôi béo tốt, hấp thụ được nguồn dinh dưỡng đa dạng.
