Diện tích đất đai đang dần bị thu hẹp bởi các tác động từ bên ngoài, những cánh đồng ruộng mênh mông giờ đây được thay thế bằng các nhà cao tầng ảnh hưởng đến việc chăn thả ngoài đồng, nghề chăn nuôi bò theo hình thức nuôi nhốt là nghề nuôi phù hợp với nhiều hộ gia đình.. Tuy nhiên để nghề chăn nuôi bò nhốt thực sự mạng lại hiệu quả kinh tế cao và đảm bảo tính bền vững, thì bà con cần nắm vững các kỹ thuật nuôi bò nhốt chuồng vì khi có kỹ thuật đúng đắn thì bò sẽ sinh trưởng và phát triển tốt, do vậy điều cần làm trước tiên đó là:
Chuồng trại nuôi bò nhốt chuồng bà con nên xây dựng chuồng nuôi bò ở những nơi cao ráo, sạch sẽ, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông. Hướng chuồng xây theo hướng Nam hoặc Đông Nam, diện tích chuồng nuôi bò bình quân 3-5 m2/ con. Tuỳ theo số lượng bò của bà con mà có thể xây quy mô mà chuồng 1 dãy hoặc 2 dãy. Nền chuồng phải làm chắc, không láng trơn, có độ dốc khoảng 3% về phía rãnh thoát. Cần trang bị máng ăn, máng uống dọc theo hành lang, kích thước máng ăn khoảng 60 cm x 120 cm, cao phía sau 80 cm, cao phía trước 50 cm, trong lòng máng hình lòng mo. Kích thước máng uống dài x rộng x sâu là 60 cm x 60 cm x 40 cm. Rãnh thoát nước thải thiết kế phía sau rộng 30 cm, sâu 30 cm, độ dốc 5-8%. Ngoài ra bà con cần bố trí thêm hố ủ phân hoặc hầm biogas để xử lý phân tránh gây ô nhiễm môi trường xung quanh và lây lan cỏ dại, hệ thống rèm che cách tầm bò với 1-1,5m, hệ thống cây xanh chống nóng cho bò trong mùa hè.
Ngoài ra, trong quá trình nuôi bò bà con nên thường xuyên vệ sinh sạch sẽ chuồng trại để tránh gây bệnh cho bò. Chuồng trại, máng ăn, máng uống, môi trường xung quanh và cơ thể bò phải luôn được sạch sẽ. Định kỳ tẩy uế chuồng trại, khu vực xung quanh chuồng nuôi, phát quang bờ bụi, khơi thông cống rãnh, thu gom xử lý chất thải. Tích cực diệt chuột, dán, ve, ruồi muỗi, hạn chế tối đa các động vật trung gian truyền bệnh vào khu vực chăn nuôi bò. Thức ăn nguồn nước cũng luôn phải đảm bảo sạch sẽ an toàn, theo dõi bò thường xuyên để nếu có bất kỳ dấu hiệu bất bình thường thì cần can thiệp và xử lý ngay. Tiêm vacxin phòng bệnh đầy đủ các loại bệnh bắt buộc cho bò 2 lần / năm như: bệnh tụ huyết trùng trâu bò, lở mồm long móng, bệnh sán lá gan, bệnh viêm nội mạc tử cung, bệnh chướng hơi dạ cỏ. Bà con phải vệ sinh sạch sẽ chuồng trại hàng ngày và phải được khử trùng định kỳ theo chế độ phòng bệnh của thú y. Khi xuất lứa bò đang nuôi đi bán, bà con phải chủ động khử trùng và vệ sinh toàn bộ chuồng nuôi trước khi mới nuôi lứa mới. Nếu trong trường hợp trong chuồng nuôi có vật nuôi bị chết vì bệnh dịch thì phải thực hiện chế độ khử trùng cấp bách theo hướng dẫn của thú y để đảm bảo an toàn cho những con bò khác.
Nuôi bò là cả một quá trình đòi hỏi kỹ thuật và sự chăm nuôi cẩn thận do đó ngoài việc xây dựng chuồng trại sao cho hợp lý, khử trùng chuồng trại sạch sẽ ra thì chế độ dinh dưỡng cũng như khẩu phần ăn cho bò là rất quan trọng. Để đảm bảo lượng dinh dưỡng cho bò giúp đầu ra đạt hiệu quả cao thì lượng thức ăn được đưa vào hàng ngày phải đạt khoảng 2,5% trọng lượng cơ thể bò. Khẩu phần hoàn chỉnh là đủ tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho bò, do đó bò có thể tự do lựa chọn sau khi đã trộn lẫn hoàn toàn cả hai loại thức ăn tinh và thô với nhau. Phương pháp cho ăn và tập cho bò ăn thức ăn tinh vô cùng quan trọng, ban đầu nên cho bò ăn nhiều thức ăn thô xanh, ít thức ăn tinh để bò làm quen với khẩu phần năng lượng cao, nếu ngay từ đầu bò ăn nhiều thức ăn tinh có thể bị chết do ngộ độc axít (acidosis). Thức ăn thô xanh cần sử dựng kết hợp với thức ăn tinh để tạo ra một khẩu phần ăn hoàn chỉnh. Khẩu phần ăn cho bò nhốt chuồng chủ yếu là thức ăn thô xanh, phụ phẩm, thức ăn tinh, thức ăn bổ sung khoáng và vitamin. Căn cứ vào nguồn thức ăn sẵn có để lựa chọn các nguyên liệu chính như sau:
– Thức ăn thô xanh: Các loại cỏ băm nhỏ, thức ăn băm nhỏ ủ chua, phụ phẩm nông nghiệp băm nhỏ, phụ phẩm công nghiệp (bã bia, rượu, rỉ mật, bã đậu, bã dứa, vỏ hoa quả) chiếm 55-60% vật chất khô trong khẩu phần.
– Thức ăn tinh hỗn hợp: Các loại Sắn Nghiền, ngô Nghiền, khô dầu lạc, bột keo dậu. Thức ăn tinh hỗn hợp… chiếm 40-45% vật chất khô trong khẩu phần.
Vậy nên, mô hình nuôi bò nhốt chuồng đang là hướng đi có hiệu quả, không chỉ bà con tìm được lời giải cho bài toán phát triển kinh tế hộ gia đình mà còn giúp thay đổi tập quán chăn nuôi nhỏ lẻ, thả rông tồn tại bấy lâu ở các vùng nông thôn, vùng cao sang chăn nuôi tập trung, quy mô lớn theo hướng hàng hóa. Do vậy mà sẽ góp phần nâng cao chất lượng đàn bò và tăng nguồn thu nhập đầu ra.
.
